Την 29η Φεβρουαρίου 2020 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο με τίτλο «Ασφαλιστική Μεταρρύθμιση και Ψηφιακός Μετασχηματισμός Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες διατάξεις». Οι κυριότερες ρυθμίσεις παρατίθενται παρακάτω:
1. Μετονομασία Ε.Φ.Κ.Α. σε e-Ε.Φ.Κ.Α.
Το Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) με την επωνυμία «Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.)» μετονομάζεται από την 1.3.2020 σε «Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης», αποκαλούμενος στο εξής «e-Ε.Φ.Κ.Α.».
Στον e-Ε.Φ.Κ.Α. εντάσσονται οι φορείς κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών:
- Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων – Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Μισθωτών (Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.)
- Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Προσωπικού Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (Ε.Τ.Α.Π. – Μ.Μ.Ε.)
- Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (Ε.Τ.Α.Α.)
- Οργανισμός Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (Ο.Α.Ε.Ε.)
- Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ), εκτός του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας
- Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (Ν.Α.Τ.), συμπεριλαμβανομένου του Κεφαλαίου Δυτών και του Κεφαλαίου Ανεργίας – Ασθένειας Ναυτικών (Κ.Α.Α.Ν.)
- Ταμείο Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (Τ.Α.Υ.Τ.Ε.Κ.Ω.)
- Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων (Ε.Τ.Α.Τ.)
2. Ένταξη Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. στον e-Ε.Φ.Κ.Α
Στον e-Ε.Φ.Κ.Α. εντάσσεται από την 1.3.2020 το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.) καθώς ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ) καταργείται και ο e- ΕΦΚΑ καθίσταται οιονεί καθολικός διάδοχος αυτού.
Στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ περιλαμβάνονται όλα τα επικουρικά ταμεία. Ενδεικτικά αναφέρονται: το πρώην Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (Ε.Τ.Ε.Α.Μ.), το Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα (Τ.Ε.Α.Ι.Τ.), ο πρώην Κλάδος Επικουρικής Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών του Ο.Α.Ε.Ε.
3. Ηλεκτρονικές αιτήσεις στον e-ΕΦΚΑ
- Μητρώο ασφαλισμένων
H εγγραφή άμεσα ή έμμεσα ασφαλισμένου στο μητρώο ασφαλισμένων του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) καθώς και τη μεταβολή ατομικών στοιχείων υποβάλλονται, κατόπιν ταυτοποίησης με αίτηση με ηλεκτρονικό τρόπο στον δικτυακό τόπο του e-Ε.Φ.Κ.Α.
- Χορήγηση βεβαιώσεων και πιστοποιητικών
Το σύνολο των βεβαιώσεων και πιστοποιητικών που χορηγεί ο e-Ε.Φ.Κ.Α., για τις συναλλαγές των πολιτών με άλλες υπηρεσίες και οργανισμούς, λαμβάνεται αυτόματα σε ηλεκτρονική μορφή μέσω απευθείας διασύνδεσης με τα πληροφοριακά συστήματα των φορέων στους οποίους υποβάλλονται.
Μέχρι την ολοκλήρωση της διασύνδεσης των πληροφοριακών συστημάτων των φορέων, δημιουργείται στο πληροφοριακό σύστημα «ΑΤΛΑΣ» υποσύστημα χορήγησης βεβαιώσεων.
Μετά την παρέλευση τριμήνου από την έναρξη χορήγησης βεβαιώσεων και πιστοποιητικών από αυτό το υποσύστημα, διακόπτεται η έντυπη χορήγηση τούτων από τις υπηρεσίες του e-Ε.Φ.Κ.Α., εκτός περιπτώσεων όπου υφίσταται τεχνικό πρόβλημα.
4. Απογραφή Οικοδομικών Έργων
- Για άδεια μικρής κλίμακας, σαρανταοκτάωρη άδεια και γενικά άδεια όπου δεν απαιτείται η καταβολή προκαταβολής εισφορών στον e-ΕΦΚΑ, η απογραφή των ιδιωτικών οικοδομικών έργων πραγματοποιείται ηλεκτρονικά με αίτηση του ιδιοκτήτη στον e-ΕΦΚΑ σε προθεσμία δεκαπέντε ημερών από την έκδοση της άδειας και σε κάθε περίπτωση πριν την έναρξη των οικοδομικών εργασιών.
- Για έκδοση οικοδομικής άδειας που απαιτείται η καταβολή προκαταβολής και η έκδοση του εντύπου e-ΕΦΚΑ «Σημείωμα κατάθεσης Εισφορών για Έκδοση Οικοδομικής Άδειας», η απογραφή των οικοδομικών έργων πραγματοποιείται πριν την έκδοση της άδειας, στον δικτυακό τόπο του e-ΕΦΚΑ.
5. Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (ΑΠΔ) και ρύθμιση 120 δόσεων
- Από 1η Ιουλίου 2020 όλοι οι υπόχρεοι εργοδότες υποβολής ΑΠΔ είναι υπόχρεοι ηλεκτρονικής υποβολής ΑΠΔ.
- Τα δεδομένα που καταχωρούνται στην ΑΠΔ διασταυρώνονται με το πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προ της οριστικής υποβολής της ΑΠΔ. Σε περίπτωση ασυμβατότητας, ενημερώνεται ο εργοδότης για την ανάγκη διόρθωσης και, εφόσον απαιτείται, εκδίδονται και επιδίδονται ηλεκτρονικά οι προβλεπόμενες πράξεις επιβολής και βεβαιώσεις.
- Οι Πράξεις Επιβολής Εισφορών (ΠΕΕ), οι Πράξεις Επιβολής Προσθέτου Τέλους (ΠΕΠΤ), οι Πράξεις Επιβολής Πρόσθετης Επιβάρυνσης Εισφορών (ΠΕΠΕΕ) και οι Πράξεις Βεβαίωσης Οφειλής (ΠΒΟ) που εκδίδονται για τους εργοδότες αλλά και οι Πράξεις Βεβαίωσης Οφειλής (ΠΒΟ) Μη Μισθωτών εκδίδονται ηλεκτρονικά και αναρτώνται στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες e-Ε.Φ.Κ.Α. Ως ημερομηνία γνωστοποίησης θεωρείται η ημερομηνία ηλεκτρονικής πρόσβασης στην εφαρμογή, η οποία καταγράφεται ηλεκτρονικά και μπορεί να αποτυπωθεί εγγράφως.
- Οι οφειλέτες που απώλεσαν ανυπαίτια τη ρύθμιση των άρθρων 2, 3, 4 και 5 του ν. 4611/2019,(ρύθμιση 120 δόσεων) στην οποία είχαν ενταχθεί, δύνανται να επανενταχθούν σ’ αυτή μέχρι την 31η Μαρτίου 2020, υπό την προϋπόθεση καταβολής του συνόλου των δόσεων της ρύθμισης που έχουν καταστεί απαιτητές, καθώς και νέων βεβαιωμένων, εκτός ρύθμισης οφειλών. Η αίτηση για την επανένταξη στη ρύθμιση θα υποβάλλεται από τον οφειλέτη στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΚΕΑΟ.
6. Χορήγηση Παροχών σε χρήμα
- Κυοφορία, Λοχεία και Μητρότητα
Οι ασφαλισμένες του e-Ε.Φ.Κ.Α. υποβάλλουν ηλεκτρονική αίτηση στον δικτυακό τόπο του e-Ε.Φ.Κ.Α. για την πληρωμή του επιδόματος μητρότητας (κυοφορίας και λοχείας) και του ειδικού επιδόματος μητρότητας. Η ηλεκτρονική αίτηση υποβάλλεται, κατόπιν ταυτοποίησης εντός προθεσμίας οκτώ (8) μηνών από τη γέννηση του τέκνου. Ο εργοδότης καταχωρεί ηλεκτρονικά στον δικτυακό τόπο του e-Ε.Φ.Κ.Α. την προβλεπόμενη βεβαίωση αποχής από την εργασία.
- Ηλεκτρονική αίτηση ασθενούς εργαζόμενου και βεβαίωση εργοδότη στον e-ΕΦΚΑ για επιδόματα ασθένειας
Ο δικαιούχος επιδόματος ασθενείας υποβάλλει, κατόπιν ταυτοποίησης, ηλεκτρονική αίτηση στον δικτυακό τόπο του e-Ε.Φ.Κ.Α.
Σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών από την υποβολή της αίτησης του μισθωτού, ο εργοδότης υποχρεούται να καταχωρήσει τα στοιχεία που απαιτούνται για την επεξεργασία της αίτησης και ενδεικτικά την ημερομηνία πρόσληψης, την ειδικότητα, το χρονικό διάστημα της απουσίας από την εργασία λόγω ασθένειας και τις μικτές αποδοχές του μήνα απουσίας. Οι προβλεπόμενες ιατρικές βεβαιώσεις ανακτώνται από το Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης. Κατόπιν ελέγχου πλήρωσης των προϋποθέσεων χορήγησης, το επίδομα καταβάλλεται σε λογαριασμό του δικαιούχου.
7. Απασχόληση Συνταξιούχων
Στους συνταξιούχους του Ε.Φ.Κ.Α., οι οποίοι έχουν ήδη αναλάβει ή αναλαμβάνουν από της δημοσιεύσεως του νόμου εργασία ή αποκτούν ιδιότητα ή δραστηριότητα υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α., οι ακαθάριστες συντάξεις κύριες και επικουρικές καταβάλλονται μειωμένες κατά ποσοστό 30% για όσο χρονικό διάστημα απασχολούνται ή διατηρούν την ιδιότητα ή τη δραστηριότητα.
Επιπρόσθετα, αναστέλλεται πλήρως η καταβολή των κύριων και επικουρικών συντάξεων εφόσον δεν έχουν συμπληρώσει το 61o έτος της ηλικίας τους έως και τις 28.02.2021 και το 62o έτος από την 01.03.2022 και εφεξής.
Οι συνταξιούχοι, οι οποίοι είχαν αναλάβει πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου εργασία ή είχαν αποκτήσει ιδιότητα ή δραστηριότητα υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση η οποία συνεχίζεται και για τους οποίους προβλέπονταν εξαίρεση από το άρθρο 20 του ν. 4387/ 2016 , όπως οι συνταξιούχοι:
- με ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης και ανάληψης εργασίας ή αυτοαπασχόλησης πριν τις 13.05.2016,
- οι οποίοι αναλαμβάνουν εργασία/δραστηριότητα για την οποία δεν προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ, ακόμα και αν προκύπτει εισόδημα,
- λόγω ανικανότητας (αναπηρίας),
- λόγω θανάτου
καθώς και από τις προϊσχύουσες αυτού διατάξεις, υπάγονται στις ανωτέρω διατάξεις από την 01.03.2021.
Κατ’ εξαίρεση των ανωτέρω ρυθμίσεων δε μειώνεται το ποσόν της σύνταξης ενδεικτικά στους ακόλουθους:
- στους συνταξιούχους του ΟΓΑ εφόσον ασκούν απασχόληση υπακτέα στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ
- των συνταξιούχων άλλων φορέων και του Δημοσίου, εφόσον το ετήσιο εισόδημά τους από απασχόληση στον αγροτικό τομέα ως αγροτών, μελισσοκόμων, κτηνοτρόφων, πτηνοτρόφων και αλιέων δεν υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ
- των πολύτεκνων, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του εικοστού τετάρτου έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία.
8. Χρόνος ασφάλισης ασφαλισμένων Ιδιωτικού Τομέα
Από την 1.1.2020 χρόνος ασφάλισης στον Ε.Φ.Κ.Α είναι:
- Ο χρόνος ασφαλιστέας απασχόλησης ή ιδιότητας στον Ε.Φ.Κ.Α. ή στους εντασσόμενους στον Ε.Φ.Κ.Α. φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς για τον οποίο έχουν καταβληθεί εισφορές. Για τους μισθωτούς ως χρόνος ασφάλισης αναγνωρίζεται και ο χρόνος για τον οποίο οφείλονται εισφορές.
- Οι πλασματικοί χρόνοι ασφάλισης όπου προβλέπεται καταβολή εισφοράς.
Για τους μεν μισθωτούς, η ως άνω εισφορά υπολογίζεται με βάσει τις αποδοχές κατά τον τελευταίο μήνα πλήρους απασχόλησης πριν την αίτηση εξαγοράς.
Για τους δε ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοτελώς απασχολούμενους ή ασφαλισμένους στον πρώην ΟΓΑ, για κάθε αναγνωριζόμενο μήνα ασφάλισης καταβάλλεται η προβλεπόμενη ασφαλιστική εισφορά που έχει επιλέξει ο ασφαλισμένος κατά το έτος υποβολής της αίτησης αναγνώρισης (ασφαλιστική κατηγορία).
- Ο χρόνος ασφάλισης που έχει αναγνωριστεί και εξαγοραστεί ή συνεχίζεται η εξαγορά του
- Ο χρόνος προαιρετικής ασφάλισης
9. Ασφάλιση στον κλάδο εφάπαξ Παροχών του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π (όπως δικηγόροι, μηχανικοί, υγειονομικοί)
Οι αυτοτελώς απασχολούμενοι και όλων των πριν και μετά την 01.01.1993 ασφαλισμένων, έμμισθοι δικηγόροι, μισθωτοί μηχανικοί και υγειονομικοί των οικείων τομέων του κλάδου πρόνοιας του πρώην Ε.Τ.Α.Α που είναι ασφαλισμένοι στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π., κατατάσσονται από την 01.01.2020 κατ’ επιλογήν τους στις παρακάτω τρεις ασφαλιστικές κατηγορίες. Η κατάταξη είναι υποχρεωτική ενώ στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν έχει επιλέξει ασφαλιστική κλάση κατατάσσεται υποχρεωτικά στην πρώτη.
|
Ασφαλιστικές Κατηγορίες |
Ποσά Εισφορών Εφάπαξ Παροχών |
|
1η |
25 |
|
2η |
31 |
|
3η |
37 |
Κατά την πρώτη εφαρμογή του, οι ασφαλισμένοι κατατάσσονται υποχρεωτικά στην πρώτη κατηγορία και επιλέγουν την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία επιθυμούν να υπαχθούν από 01.07.2020.
10. Καταβολή εισφορών επί παράλληλης απασχόλησης
- Πολλαπλή Μισθωτή απασχόληση
Μισθωτοί που πραγματοποιούν παράλληλα περισσότερες της μίας μισθωτές απασχολήσεις σε διαφορετικούς εργοδότες, καταβάλλουν για κάθε μισθωτή απασχόληση εισφορές για κύρια σύνταξη που προβλέπονται στο άρθρο 38 και έως του ανώτατου ορίου ασφαλιστέων αποδοχών, ήτοι € 6.500,00. Ως προς την εργοδοτική εισφορά το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών εφαρμόζεται χωριστά για κάθε εργοδότη.
- Μοναδική Μη μισθωτή δραστηριότητα – Μισθωτή απασχόληση
Στις περιπτώσεις Μη Μισθωτής δραστηριότητας με παράλληλη Μισθωτή απασχόληση, λαμβάνονται υπόψη τα ποσά εισφορών ανά κλάδο από τη μισθωτή απασχόληση (μηνιαία εισφορά μισθωτού και εργοδότη) και καταβάλλεται, εφόσον προκύπτει, η διαφορά από την κατώτατη, κατά περίπτωση, προβλεπόμενη εισφορά. Ειδικότερα:
α) Ελεύθεροι Επαγγελματίες, Αυτοαπασχολούμενοι και Αγρότες με Μισθωτή απασχόληση.
Το ποσό εισφοράς από τη μισθωτή απασχόληση δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της εισφοράς της δεύτερης (2ης) ασφαλιστικής κατηγορίας της παρ.1 του άρθρου 39. Αν έχει επιλεγεί ανώτερη κατηγορία καταβάλλεται η αντίστοιχη διαφορά μόνο για τον Κλάδο Σύνταξης.
β) Ελεύθεροι Επαγγελματίες, Αυτοαπασχολούμενοι (Ειδική ασφαλιστική κατηγορία) με Μισθωτή απασχόληση.
Το ποσό εισφοράς από τη μισθωτή απασχόληση δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της πρώτης (1ης) ασφαλιστικής κατηγορίας. Αν έχει επιλεγεί ανώτερη της ειδικής κατηγορίας εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στην περίπτωση α).
- Πολλαπλή Μη Μισθωτή δραστηριότητα – Μισθωτή απασχόληση
Στις περιπτώσεις πολλαπλής Μη Μισθωτής δραστηριότητας με παράλληλη Μισθωτή απασχόληση, λαμβάνονται υπόψη τα ποσά εισφορών ανά κλάδο από τη μισθωτή απασχόληση και καταβάλλεται, εφόσον προκύπτει, η διαφορά από τη δεύτερη (2η) ασφαλιστική κατηγορία Ελευθέρων Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολούμενων.
Αν έχει επιλεγεί ανώτερη της δεύτερης (2ης) κατηγορία, καταβάλλεται η αντίστοιχη διαφορά μόνο για τον Κλάδο Σύνταξης.
Για τον υπολογισμό της ανωτέρω εισφοράς κύριας σύνταξης και υγειονομικής περίθαλψης, υπολογίζονται οι συνολικές μηνιαίες εισφορές μισθωτού και εργοδότη, στις οποίες δεν συμπεριλαμβάνονται οι εισφορές μισθωτού και εργοδότη επί των δώρων και του επιδόματος αδείας των μισθωτών.
- Πολλαπλή Μη Μισθωτή δραστηριότητα
Στις περιπτώσεις πολλαπλής μη μισθωτής δραστηριότητας, καταβάλλεται μια ασφαλιστική εισφορά εκ των έξι (6) ασφαλιστικών κατηγοριών των Ελεύθερων Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολούμενων, χωρίς δυνατότητα επιλογής της Ειδικής ασφαλιστικής κατηγορίας.
Εξαιρούνται αγρότες που ασκούν πολλαπλές μη μισθωτές δραστηριότητες για τις οποίες προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον π. ΟΓΑ, σύμφωνα με τις διατάξεις περί υπαγωγής στην ασφάλιση σε περιοχές με πληθυσμιακά και εισοδηματικά κριτήρια, και οι οποίοι επιλέγουν από τις ασφαλιστικές κατηγορίες αγροτών.
- Μισθωτοί με παράλληλη αμοιβή με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών
Μισθωτοί που παράλληλα αμείβονται με δελτία παροχής υπηρεσιών από το φυσικό ή νομικό πρόσωπο στο οποίο παρέχουν μισθωτή εργασία ή σε συνδεδεμένα με αυτά πρόσωπα κατά την έννοια της περίπτωσης ζ’ του άρθρου 2 του ν. 4172/2013 (Α’ 167), εφαρμόζονται αναλογικά ως προς το ύψος, τον τρόπο υπολογισμού και τον υπόχρεο καταβολής της εισφοράς, οι διατάξεις του άρθρου 38.
- Εισφορά υπέρ ΟΑΕΔ
Σε περίπτωση μισθωτών που παράλληλα αυτοαπασχολούνται ή ασκούν ελεύθερο επάγγελμα ή επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ καταβάλλονται υπέρ ΟΑΕΔ μόνο οι προβλεπόμενες για τους μισθωτούς εισφορές. Εάν δεν προβλέπεται η καταβολή εισφοράς υπέρ ΟΑΕΔ για τη μισθωτή εργασία ή την έμμισθη εντολή, καταβάλλεται η εισφορά υπέρ ΟΑΕΔ του ελεύθερου επαγγελματία και υπέρ του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας (ΛΑΕ) για τους ασφαλισμένους του πρώην ΟΓΑ.
11. Τρόπος υπολογισμού της σύνταξης επί παράλληλης απασχόλησης
Χρονικά διαστήματα παράλληλης ασφάλισης που έχουν διανυθεί έως τις 31.12.2016 και για τα οποία έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές θεωρούνται διακριτοί, αυτοτελείς χρόνοι κύριας ασφάλισης.
Χρονικά διαστήματα παράλληλης απασχόλησης μετά την 1.1.2017 για τα οποία έχουν καταβληθεί περισσότερες της μιας ασφαλιστικές εισφορές θεωρούνται ενιαίος χρόνος ασφάλισης για κύρια σύνταξη.
Κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης απονομής κύριας σύνταξης, το χρονικό διάστημα που έχει διανυθεί μετά την 1.1.2017 και για το οποίο έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές παράλληλης απασχόλησης προσμετράται κατ’ επιλογή του ασφαλισμένου στον ασφαλιστικό χρόνο ενός από τους εντασσόμενους στον Ε.Φ.Κ.Α. πρώην φορείς, στον οποίο έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές για την θεμελίωση αυτοτελούς συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Η κύρια σύνταξη στις ανωτέρω περιπτώσεις υπολογίζεται ως ακολούθως:
- Χρόνος ασφάλισης με τον οποίο θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα, καθώς και χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί από την 1.1.2017 και εντεύθεν, λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης.
- Για χρόνο ασφάλισης έως 31.12.2016 που δεν έχει ληφθεί υπόψη για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, χορηγείται επιπλέον παροχή για κάθε έτος που έχει καταβληθεί επιπλέον εισφορά, η οποία υπολογίζεται με ετήσιο ποσοστό αναπλήρωσης. Ο συντάξιμος μισθός σε αυτή την περίπτωση προκύπτει λαμβάνοντας υπόψη τη βάση υπολογισμού της επί πλέον εισφοράς.
12. Ασφαλιστικές Εισφορές μισθωτών και εργοδοτών
Κλάδος Σύνταξης
Πάσης φύσεως αποδοχές των εργαζόμενων υπόκεινται σε συνολικό ποσοστό εισφοράς κύριας σύνταξης ασφαλισμένου μισθωτού και εργοδότη 20% ( 6,67% των ασφαλισμένων και 13,33% των εργοδοτών). Δεν υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές οι αποδοχές κοινωνικού χαρακτήρα, ήτοι έκτακτες παροχές λόγω γάμου, γεννήσεως τέκνων, θανάτου και βαριάς αναπηρίας.
Η ανωτέρω εισφορά για τον κλάδο σύνταξης καταβάλλεται και για τις ακόλουθες ενδεικτικές κατηγορίες ασφαλισμένων, διατηρούμενου σε ισχύ του τεκμηρίου υπέρ της μισθωτής εργασίας:
- Πρόσωπα που κατέχουν θέση διευθυντή, γενικού διευθυντή, εντεταλμένου, διευθύνοντος εφόσον συνδέονται με σχέση εξαρτημένης εργασίας
- Πρόσωπα που διορίζονται ως μέλη Διοικητικού Συμβουλίου Α.Ε. και λαμβάνουν αμοιβή, των ανωτέρω ποσοστών υπολογιζόμενων επί της αμοιβής κατ’ αποκοπή, καθώς και οι διαχειριστές όλων των νομικών μορφών των Εταιρειών πλην ΙΚΕ.
- Μέλη Δ.Σ. αγροτικών συνεταιρισμών εφόσον λαμβάνουν αμοιβή, των ανωτέρω ποσοστών υπολογιζόμενων επί της αμοιβής.
Ειδικά για τα μέλη Διοικητικού Συμβουλίου Α.Ε & αγροτικών συνεταιρισμών, σε περίπτωση που η καταβληθείσα ασφαλιστική εισφορά αντιστοιχεί ή υπερβαίνει το ποσό εισφοράς επί του βασικού μισθού μισθωτού θεωρείται ότι ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει 25 ημέρες ασφάλισης κατά μήνα. Εάν η καταβληθείσα σύμφωνα με τα ανωτέρω ασφαλιστική εισφορά υπολείπεται του ως άνω ποσού εισφοράς επί του βασικού ποσού μισθωτού, ως χρόνος ασφάλισης κατά μήνα λαμβάνεται το πηλίκο της καταβληθείσας ασφαλιστικής εισφοράς δια του ποσού εισφοράς επί του βασικού μισθού μισθωτού, πολλαπλασιαζόμενο επί 25.
Οι εισφορές δηλώνονται από τον εργοδότη στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση, σύμφωνα με την νομοθεσία του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ως ισχύει.
Πλαφόν ασφαλιστέων αποδοχών
Το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς των μισθωτών και των εργοδοτών ορίζεται στο ποσό των € 6.500,00, αναπροσαρμοζόμενο από 1.1.2023 έως 31.12.2024 κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους και από 01.01.2025 με τον δείκτη μεταβολής των μισθών.
Πληρωμές μέσω τραπεζικού λογαριασμού
- Από την 01.07.2016 οι αποδοχές των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και οι ασφαλιστικές εισφορές και ο φόρος μισθωτών υπηρεσιών κατατίθενται από τους εργοδότες μέσω τραπεζικού λογαριασμού και μεταφέρονται αντιστοίχως και αποδίδονται από την οικεία τράπεζα στους λογαριασμούς των δικαιούχων μισθωτών, των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης και του Δημοσίου. Αναμένεται κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Οικομονικών και Εργασίας και Κοινωνικών υποθέσεων για την ημερομηνία έναρξης ισχύος της ανωτέρω περίπτωσης.
- Από την 01.07.2019 οι αποζημιώσεις απόλυσης των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα και ο αντίστοιχος φόρος αποζημίωσης απόλυσης κατατίθενται από τους εργοδότες μέσω λογαριασμού πληρωμών και μεταφέρονται αντιστοίχως και αποδίδονται από τον οικείο πάροχο υπηρεσιών πληρωμών στους λογαριασμούς των δικαιούχων μισθωτών και του Δημοσίου.
Για τον σκοπό αυτόν κάθε υπόχρεος εργοδότης υπογράφει σχετική σύμβαση με τράπεζα που επιλέγει.
13. Εισφορές αυτοτελώς απασχολουμένων και ελεύθερων επαγγελματιών
Ασφαλιστικές Κατηγορίες
Για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, οι αυτοτελώς απασχολούμενοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες ασφαλισμένοι του Ε.Φ.Κ.Α. κατατάσσονται από την 1.1.2020 σε έξι (6) ασφαλιστικές κατηγορίες, ως προς τις οποίες το ποσό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς κύριας σύνταξης και κλάδου υγείας, εμφανίζεται στον κατωτέρω πίνακα:
|
Ασφαλιστική κατηγορία |
Κλ. Σύνταξης |
Κλ. Υγείας σε Χρήμα |
Κλ. Υγείας σε Είδος |
Σύνολο Εισφορών |
|
1η |
155 |
5 |
50 |
210 |
|
2η |
186 |
6 |
60 |
252 |
|
3η |
236 |
6 |
60 |
302 |
|
4η |
297 |
6 |
60 |
363 |
|
5η |
369 |
6 |
60 |
435 |
|
6η |
500 |
6 |
60 |
566 |
Μεταβολή ασφαλιστικής κατηγορίας μπορεί να γίνει οποτεδήποτε κατόπιν αίτησης ωστόσο η μετάταξη από κατηγορία σε κατηγορία θα γίνεται από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους από την υποβολή της αίτησης και θα ισχύει υποχρεωτικά για όλο το επόμενο έτος από την υποβολή της αίτησης.
Ειδική Ασφαλιστική Κατηγορία
Από την 1.1.2020 θεσπίζεται ειδική ασφαλιστική κατηγορία για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών που αφορά τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους με τα ποσά για τους κάδους σύνταξης και υγείας να διαμορφώνονται ως εξής:
|
Ασφαλιστική κατηγορία |
Κλ. Σύνταξης |
Κλ. Υγείας σε Χρήμα |
Κλ. Υγείας σε Είδος |
|
Ειδική |
93 |
3 |
30 |
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες που δεν έχουν συμπληρώσει πέντε (5) έτη ασφάλισης και μέχρι τις 31.12.2019 δεν υπάγονταν σε καθεστώς καταβολής μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών, είναι δυνατή η εφαρμογή των ανωτέρω από την 1.1.2020 και για όσο χρονικό διάστημα υπολείπεται της συμπλήρωσης πέντε (5) ετών.
Οι ανωτέρω ασφαλισμένοι κατατάσσονται υποχρεωτικά για τον κλάδο υγείας στην ίδια ασφαλιστική κατηγορία που κατατάσσονται για τον κλάδο κύριας σύνταξης.
Διευκρινίζεται ότι τα ανωτέρω εφαρμόζονται και στους διαχειριστές των Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών Εταιρειών (ΙΚΕ) που ορίστηκαν με το καταστατικό ή με απόφαση των εταίρων, καθώς και στον μοναδικό εταίρο Μονοπρόσωπης Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας.
Στους ασφαλισμένους που αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών και για τους οποίους προκύπτει ότι το εισόδημά τους προέρχεται από την απασχόλησή τους σε έως δύο φυσικά ή νομικά πρόσωπα, εφαρμόζονται αναλογικά, ως προς το ύψος, τον τρόπο υπολογισμού και τον υπόχρεο καταβολής της εισφοράς, οι διατάξεις του άρθρου 38.
Μερίσματα
Με βάση το νέο ασφαλιστικό νόμο Ν.4670/2020 , αποσυνδέεται για τους ελεύθερους επαγγελματίες η εισφοροδότηση βάση εισοδήματος, όπως ίσχυε με το Ν. 4387/2016. Πλέον, ορίζονται έξι ασφαλιστικές κατηγορίες όπου οι ελεύθεροι επαγγελματίες μπορούν να επιλέξουν ανεξαρτήτως του εισοδήματός τους. Κατά συνέπεια, με την εφαρμογή του νέου νόμου αποσυνδέονται και τα μερίσματα από την εισφοροδότηση.
14. Εισφορές Επικουρικής Ασφάλισης
Από 01.06.2019 και μέχρι τις 01.05.2022, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς στο Ε.Τ.Ε.Α. όλων των μισθωτών υπολογίζεται σε ποσοστό 3,25% για τον ασφαλισμένο και σε ποσοστό 3,25%. Μετά το πέρας της εξαετίας, το ποσοστό της μηνιαίας εισφοράς επανέρχεται στο ύψος που ίσχυε στις 31.12.2015.
Από την 01.01.2020 για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, οι αυτοτελώς απασχολούμενοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι έμμισθοι δικηγόροι του οικείου τομέα του κλάδου επικουρικής ασφάλισης του πρώην Ε.Τ.Α.Α. κατατάσσονται σε τρεις (3) ασφαλιστικές κατηγορίες, των οποίων το ποσόν της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς αντιστοιχεί σε:
|
Ασφαλιστική κατηγορία |
Ποσά εισφορών Επικουρικής Σύνταξης (1/1/2020-31/5/2022) |
Ποσά εισφορών Επικουρικής Σύνταξης (από 1/6/2022) |
|
1η |
42 |
39 |
|
2η |
51 |
47 |
|
3η |
61 |
56 |
Οι ασφαλισμένοι κατατάσσονται με ελεύθερη επιλογή τους σε μία (1) από τις τρεις (3) ασφαλιστικές κατηγορίες. Η κατάταξη σε μία (1) από τις τρεις (3) είναι υποχρεωτική.
Αίτηση για μεταβολή ασφαλιστικής κατηγορίας δύναται να υποβάλλεται οποτεδήποτε, σε κάθε περίπτωση όμως η μετάταξη από κατηγορία σε κατηγορία θα γίνεται από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους από την υποβολή της αίτησης και θα ισχύει υποχρεωτικά για όλο το επόμενο έτος από την υποβολή της αίτησης.
Κατά την πρώτη εφαρμογή του παρόντος οι ασφαλισμένοι κατατάσσονται υποχρεωτικά στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία και επιλέγουν την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία επιθυμούν να υπαχθούν από την 01.07.2020.
15. Μείωση Εισφορών Εργοδότη – Εργαζόμενου
Από την 01.06.2020 στις περιπτώσεις πλήρους απασχόλησης οι ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών μειώνονται κατά 0,90 ποσοστιαίες μονάδες.
Κατά 0,75 ποσοστιαίες μονάδες (πμ) των ασφαλίστρων υπέρ κλάδου ανεργίας. Το συνολικό ασφάλιστρο υπέρ ανεργίας διαμορφώνεται σε 4,25 % και κατανέμεται 2,69 % στον εργοδότη και 1,56 % στον εργαζόμενο.
Κατά 0,15 ποσοστιαίες μονάδες (πμ) των ασφαλίστρων υπέρ του Ενιαίου Λογαριασμού για την εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών (ΕΛΕΚΠ και αφορά αποκλειστικά ασφάλιστρο του εργαζόμενου. Το αντίστοιχο ασφάλιστρο του εργαζομένου υπέρ ΕΛΕΚΠ διαμορφώνεται σε 1,20 %.