Μέτρα για την προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων στους χώρους εργασίας και την πρόληψη της διάδοσης του Covid 19 κατά την άρση των περιοριστικών μέτρων

Με εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας προσδιορίζονται μέτρα, πρακτικές πρόληψης και ελέγχου για την διασπορά του Covid -19 με σκοπό την προστασία της υγείας των εργαζόμενων και τη διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας της επιχείρησης τόσο σε επιχειρήσεις των οποίων η λειτουργία ανεστάλη ολικώς ή εν μέρει, όσο και αυτών που τελούν ήδη σε λειτουργία.

Τα ειδικά μέτρα πρόληψης διακρίνονται σε τέσσερις κατηγορίες:

α) Οργανωτικά μέτρα,

β) Μέτρα ατομικής υγιεινής και μέσα ατομικής προστασίας,

γ) Περιβαλλοντικά μέτρα καθώς και

δ) Παρακολούθηση της υγείας των εργαζομένων

---

Οργανωτικά Μέτρα

Ενδεικτικά μέτρα με σκοπό την τήρηση των απαιτούμενων αποστάσεων και αποφυγής συνωστισμού:

1. Τρόποι οργάνωσης χρόνου εργασίας με σκοπό την σταδιακή προσέλευση και αποχώρηση των εργαζόμενων, τη μείωση του αριθμού των εργαζόμενων στον ίδιο χώρο εργασίας ταυτοχρόνως καθώς αποφυγής συνωστισμού στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς

Για το λόγο αυτό, κατά την άποψή μας, η ρύθμιση για προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας θα μπορεί να έχει εφαρμογή και σε επιχειρήσεις όπου είχαν αναστείλει τις συμβάσεις των εργαζόμενων τους καθολικά κατ’ εντολή της δημόσιας αρχής.

2. Υιοθέτηση εξ αποστάσεως εργασίας όπου αυτό είναι οργανωτικά και τεχνικά εφικτό.

3. Αναδιοργάνωση θέσεων εργασίας ή τροποποίηση παραγωγικής διαδικασίας στις περιπτώσεις που οι θέσεις εργασίας με τις θέσεις πελατών – εξυπηρετούμενων, συνεργατών κ.λπ.. είναι σε κοντινές αποστάσεις (π.χ. η τοποθέτηση προστατευτικών διαχωριστικών τύπου π.χ. Plexiglas, οριοθέτηση χώρου με ταινία, σήμανση στο έδαφος προς υπενθύμιση της απαιτούμενης απόστασης ασφάλειας κτλ).

4. Πραγματοποίηση συνεργασιών και εκδηλώσεων (σεμινάρια, ημερίδες κτλ) μέσω τηλεδιάσκεψης, e-mail, τηλεφωνικής επικοινωνίας κτλ. Εάν δεν είναι εφικτό οι συναντήσεις θα πραγματοποιούνται με τον ελάχιστο αριθμό ατόμων σε καλά αεριζόμενο χώρο και όσον το δυνατόν συντομότερη χρονική έκταση.

5. Ρύθμιση της πρόσβασης σε κοινόχρηστους χώρους όπως π.χ. χώροι διαλειμμάτων, αποδυτήρια, τουαλέτες, κ.λπ. εντός της επιχείρησης, με στόχο την αποφυγή συνωστισμού και την τήρηση του κριτηρίου της ασφαλούς απόστασης.

6. Ο εργοδότης υποχρεούται να επιβλέπει και να ρυθμίζει:
   • την προσέλευση τρίτων (π.χ. πελατών, συνεργατών, διανομέων, κ.λπ.) στο χώρο εργασίας ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός και
   • τη χρήση μέσων προστασίας (π.χ. μάσκες), σύμφωνα με τις κατά περίπτωση ειδικές οδηγίες/κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ, (υποχρεωτική χρήση μάσκας σε super market, καταστήματα τροφίμων που διαχειρίζονται μη τυποποιημένα τρόφιμα, κομμωτήρια, κέντρα αισθητικής, ενώ υπάρχει ισχυρή σύσταση χρήσης μάσκας σε λοιπούς κλειστούς χώρους, γραφεία, πελάτες κομμωτηρίων κτλ.)

7. Συνεχής ενημέρωση των εργαζομένων, με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο, όπως π.χ. προφορική ενημέρωση, ανάρτηση αφισών, διαδικτυακά κ.λπ.

8. Επιπλέον, συστήνεται η χρήση κλιμάκων και αποφυγή χρήσης ανελκυστήρων, καθώς και η συμμόρφωση σε σχετικές εξειδικευμένες οδηγίες του ΕΟΔΥ και αρμόδιων φορέων.

Μέτρα ατομικής υγιεινής και μέτρα ατομικής προστασίας

---

Υποχρεώσεις εργοδοτών

1. Ενημέρωση των εργαζομένων και των τρίτων για συμμόρφωση με τις ορθές πρακτικές ατομικής και αναπνευστικής υγιεινής (πλύσιμο – καθαρισμός χεριών, κάλυψη μύτης και στόματος κατά τη διάρκεια βήχα ή φταρνίσματος με χαρτομάντηλο κ.λπ.).

Κατά την άποψή μας, θα μπορούσε να υπάρχει έγγραφη ενημέρωση των βασικών μέτρων ατομικής υγιεινής και ανάρτηση αυτών σε εμφανές σημείο στην επιχείρηση .

2. Παροχή κατάλληλων εγκαταστάσεων και απαιτούμενων υλικών – μέσων, όπως αντισηπτικά διαλύματα στους εργαζομένους και τοποθέτηση κατάλληλων μηχανισμών για αντισηψία των χεριών στις εξόδους/εισόδους και στους κοινόχρηστους χώρους της επιχείρησης, με έμφαση στις περιπτώσεις που οι εργαζόμενοι έρχονται σε επαφή με το ευρύ κοινό.

3. Παροχή στους εργαζόμενους των κατάλληλων μέσων ατομικής προστασίας (μάσκες, κλπ), σύμφωνα με τις κατά περίπτωση ειδικές οδηγίες/κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ, της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας και αποφάσεις αρμοδίων φορέων. Επισημαίνεται η ευθύνη του εργοδότη για την εκπαίδευση των εργαζομένων, για την ασφαλή χρήση και την επίβλεψη χρήσης των μέσων ατομικής προστασίας.

---

Υποχρεώσεις εργαζόμενων

1. Συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, και οπωσδήποτε πριν και μετά από το φαγητό και μετά από επίσκεψη στην τουαλέτα.

2. Κάλυψη της μύτης και του στόματος κατά τη διάρκεια βήχα ή φταρνίσματος με χαρτομάντιλο / εναλλακτικά στο μέσα μέρος του αγκώνα.

3. Απόρριψη χαρτομάντιλων ή άλλων υλικών ατομικής υγιεινής ή μέσων που χρησιμοποιήθηκαν για την απολύμανση των επιφανειών εργασίας, σύμφωνα με τις οδηγίες της επιχείρησης.

4.  Αποφυγή χειραψιών και γενικά στενής σωματικής επαφής.

5. Τήρηση απόστασης από τους συναδέλφους τους ή τρίτους, χρήση μάσκας και τήρηση τυχόν άλλων μέτρων βάσει των εκάστοτε και κατά περίπτωση σχετικών οδηγιών του ΕΟΔΥ, της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας και αποφάσεις αρμοδίων φορέων.

6. Ενημέρωση εργοδότη σε περίπτωση συμπτωματολογίας συμβατής με λοίμωξη Covid -19 ή επαφής με πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα.

---

Περιβαλλοντικά μέτρα

1. Επαρκής αερισμός των εργασιακών χώρων και τακτική συντήρηση των συστημάτων εξαερισμού – κλιματισμού. Ιδιαίτερη σημασία έχει ο φυσικός αερισμός των χώρων.

2. Καθαρισμός με απορρυπαντικά ή απολυμαντικά, τακτικά και οπωσδήποτε κατά την αλλαγή βάρδιας:
   • των υποδομών και των επιφανειών των χώρων εργασίας (δάπεδο, πόμολα, κουπαστές διακόπτες, κ.λπ.)
   • των κοινόχρηστων χώρων όπως χώροι διαλειμμάτων – ανάπαυσης, αποδυτήρια, τουαλέτες, κ.λπ
   • του εξοπλισμού εργασίας καθώς και των εργαλείων, συσκευών και αντικειμένων που χρησιμοποιούνται (τηλέφωνα, πληκτρολόγια, τηλεχειριστήρια, ανελκυστήρες, ανυψωτήρες κ.λπ.).
   • την απολύμανση, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ, χώρων όπου έχει εντοπιστεί πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα της λοίμωξης Covid -19.
   • τη διάθεση και την τοποθέτηση σκεπαστών κάδων απορριμμάτων, όπου θα απορρίπτονται αμέσως μετά τη χρήση τα μέσα ατομικής προστασίας μιας χρήσης, καθώς και τα μαντιλάκια, χειροπετσέτες ή άλλα μέσα και είδη προσωπικής υγιεινής που χρησιμοποιήθηκαν για την απολύμανση των επιφανειών εργασίας,
   • το συχνό καθαρισμό των ενδυμάτων εργασίας (φόρμες, ποδιές κ.λπ.) και των συνήθων μέσων ατομικής προστασίας που χορηγούνται (κράνη και υποδήματα ασφαλείας, γυαλιά, μέσα προστασίας της ακοής, άρβυλα κ.λπ.), καθώς και την ασφαλή αποθήκευσή τους. Επισημαίνεται η μέριμνα για αυστηρά προσωπική χρήση των συνήθων ΜΑΠ.

Παρακολούθηση της υγείας των εργαζομένων

1. Σχεδιασμός διαδικασίας για τη διαχείριση ύποπτου κρούσματος στο χώρο εργασίας που περιλαμβάνει την ενημέρωση του εργοδότη, τη διαδικασία απομόνωσης, τη διαδικασία επικοινωνίας με ιατρό / ΕΟΔΥ, την ενημέρωση των συναδέλφων και των τρίτων που ήρθαν σε επαφή με το ύποπτο κρούσμα, κ.λπ.

2. Ο εργοδότης λαμβάνει αυξημένα μέτρα προστασίας για τους εργαζόμενους που, σύμφωνα με τις οδηγίες και κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, καθώς και τους εργαζόμενους που νοσηλεύτηκαν για λοίμωξη Covid -19. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται, ενδεικτικά, η χωροταξική διευθέτηση, η αλλαγή θέσης εργασίας, η εξ αποστάσεως εργασία και κάθε άλλη, σύμφωνη με τις κείμενες διατάξεις και τις κατά περίπτωση ειδικές οδηγίες του ΕΟΔΥ, δυνατότητα.

3. Μέριμνα θα πρέπει επίσης να ληφθεί από τον εργοδότη για την αντιμετώπιση των προβλημάτων εργασιακού άγχους και ψυχικής υγείας που ενδέχεται να προκύψουν σε εργαζόμενους, λόγω της παρούσας συγκυρίας.

Ειδικές Απαιτήσεις

Σε επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου που επαναλειτουργούν από τις 04.05.2020 απαιτείται:

1. Τήρηση απόστασης 1,5 μέτρου μεταξύ των ατόμων
2. Αν η χρήση ανελκυστήρων θεωρηθεί αναγκαία, η πληρότητα σε σχέση με το επιτρεπόμενο όριο δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το 40%
3. Σε περίπτωση ύπαρξης κυλιόμενων κλιμάκων, δεν επιτρέπεται η χρήση ανελκυστήρα παρά μόνο σε άτομα με αναπηρία, σε ηλικιωμένους ή για σκοπούς τροφοδοσίας.
4. Έναρξης Λειτουργίας 10 π.μ. για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε Αττική (πλήν νήσων) και στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης

Ανάλογα μέτρα θα ισχύσουν και για τις επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου που θα λειτουργήσουν από τις 11.05.2020.

Στους χώρους γραφείων, διοικητικών και άλλων υπηρεσιών των ιδιωτικών επιχειρήσεων πάσης φύσεως που παραμένουν σε λειτουργία, τηρείται ελάχιστη απόσταση 1,5 μέτρου μεταξύ των εργαζομένων, όπως επίσης ελάχιστη αναλογία ενός (1) ατόμου ανά 10 τ.μ.

Υπενθυμίζεται ότι στις επιχειρήσεις που δεν τηρούν τις οριζόμενες απαιτήσεις, επιβάλλεται, ανάλογα με τον βαθμό διακινδύνευσης της δημόσιας υγείας, για κάθε παράβαση, με αιτιολογημένη πράξη της αρμόδιας αρχής, διοικητικό πρόστιμο από 1.000 έως 100.000 ευρώ και αναστολή λειτουργίας για χρονικό διάστημα από 15 έως 90 ημέρες. Στα φυσικά πρόσωπα που δεν τηρούν τους παραπάνω κανόνες επιβάλλεται για κάθε παράβαση, με αιτιολογημένη πράξη της αρμόδιας αρχής, διοικητικό πρόστιμο 150 ευρώ

Ακολούθως, παρατίθεται έντυπο αυτοαξιολόγησης της επιχείρησης προκειμένου οι επιχειρήσεις να διευκολυνθούν στη λήψη των κατάλληλων μέτρων πρόληψης της διάδοσης του Covid -19 για την ολοκληρωμένη προστασία των εργαζομένων.