1. Ψηφιακή κάρτα εργασίας
Η σημαντικότερη αλλαγή στο νομοσχέδιο αποτελεί η ψηφιακή κάρτα εργασίας, καθότι θα αποτελέσει τόσο το «κλειδί» για την προστασία των εργαζόμενων όσο και για τη μείωση της γραφειοκρατίας. Συγκεκριμένα:
- Η εφαρμογή της θα είναι σταδιακή, ξεκινώντας από τις μεγάλες επιχειρήσεις ( π.χ. τράπεζες, μεγάλοι οργανισμοί).
- Καταργείται η Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (ΑΠΔ) καθώς και η Δήλωση μέσω του Εντύπου Υπερωριών για τις επιχειρήσεις που την υιοθετούν.
- Καταγράφεται σε πραγματικό χρόνο και ελέγχεται κάθε μεταβολή στο χρόνο εργασίας, όπως το ωράριο εργασίας, το διάλειμμα, οι υπερωρίες και οι άδειες.
Πρόστιμο 10.500 € ανά εργαζόμενο σε περίπτωση μη ενεργοποίησης της ψηφιακής κάρτας καθώς και διακοπή της επιχείρησης για 15 ημέρες σε περίπτωση υποτροπής (μετά από 3 ελέγχους)
2. Διευθέτηση χρόνου εργασίας
- Δυνατότητα εφαρμογής της διευθέτησης χρόνου εργασίας ακόμα και αν δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή συλλογική σύμβαση (όπως ίσχυε μέχρι σήμερα) μετά από αίτηση εργαζόμενου για συμφιλίωση οικογενειακής με επαγγελματική ζωή.
- Διευθέτηση χρόνου εργασίας σημαίνει ότι ο εργαζόμενος επιτρέπεται σε περίοδο αυξημένης απασχόλησης να εργάζεται έως 10 ώρες την ημέρα και σε περίοδο μειωμένης απασχόλησης να εργάζεται λιγότερες ώρες αντίστοιχα ή να χορηγείται ρεπό ή και συνδυασμός και των δύο ανωτέρω.
- Πρόβλεψη για δυνατότητα και 4ήμερης απασχόλησης χωρίς μείωση αποδοχών στο πλαίσιο της διευθέτησης.
- Ρητή νομοθετική κατοχύρωση 8ωρου/5νθημέρου/40ώρου.
3. Διάλειμμα
- Χορήγηση διαλείμματος μετά από 4 ώρες εργασίας έναντι των 6 ωρών που ίσχυε μέχρι τώρα.
- Η διάρκεια του διαλείμματος ορίζεται από 15 έως και 30 λεπτά για την αποφυγή εργοδοτικών καταχρήσεων.
- Απαγόρευση χορήγησης διαλείμματος συνεχόμενου με την έναρξη ή λήξη της εργασίας.
4. Υπερωρίες
- Αύξηση των επιτρεπόμενων υπερωριών σε 150 ώρες ετησίως και εξίσωση αυτών και στις βιομηχανικές επιχειρήσεις (μέχρι σήμερα ήταν 120 στις μη βιομηχανικές και 96 στις βιομηχανικές επιχειρήσεις).
- Αύξηση της προσαύξησης αμοιβής των παράνομων υπερωριών από 80% σε 120%.
5. Κυριακές
- Οι εξής κλάδοι πλέον θα μπορούν να λειτουργούν και τις Κυριακές:
- Υπηρεσίες ταχυδρομικών υπηρεσιών (courier)
- Δραστηριότητες παραγωγής υγειονομικών ειδών ή νοσηλευτικών υλικών, παραγωγή, αποθήκευση, μεταφορά και διανομή φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού
- Επιχειρήσεις εφοδιαστικής αλυσίδας (“logistics”)
- Κέντρα κοινών υπηρεσιών (“shared services centers”) ομίλων επιχειρήσεων, ιδίως στους τομείς της λογιστικής, του ανθρώπινου δυναμικού, της μισθοδοσίας, των Η/Υ (ΙΤ), της κανονιστικής συμμόρφωσης, των προμηθειών
- Επιχειρήσεις ψηφιοποίησης έγχαρτου αρχείου
- Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών τηλεφωνικού κέντρου εξυπηρέτησης και τεχνικής υποστήριξης πελατών
- Επιχειρήσεις παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος και λατομείων, εξόρυξης ορυκτών και μεταλλευτικών δραστηριοτήτων
- Κέντρα δεδομένων (“data centers”) και εν γένει μηχανογραφικών κέντρων ομίλων επιχειρήσεων
- Μετά από άδεια της Επιθεώρησης Εργασίας θα επιτρέπονται να λειτουργήσουν επιχειρήσεις για:
- Εξετάσεις για την απόκτηση πτυχίων και διπλωμάτων
- Εξωσχολικές δράσεις ιδιωτικών σχολείων (ημερίδες, σεμινάρια, διαγωνισμοί κτλ)
- Συντήρηση σχολείων, ιδιωτικών και δημόσιων
- Προσαρμογή και αναβάθμιση πληροφοριακών συστημάτων
6. Απολύσεις και προστασία
- Κατάργηση διάκρισης της αποζημίωσης απόλυσης των εργατοτεχνιτών με αυτή των υπαλλήλων, δηλαδή και οι εργατοτεχνίτες θα αποζημιώνονται με μισθούς μέχρι 12 μηνών.
- Απαγόρευση απόλυσης όταν πραγματοποιείται λόγω ότι ο εργαζόμενος άσκησε οποιοδήποτε νόμιμο δικαίωμά τους (π.χ αίτημα για χορήγηση ειδικών αδειών).
- Προστίθενται στις άκυρες οι απολύσεις:
- Για άσκηση δικαιωμάτων σε περίπτωσης βίας και παρενόχλησης
- Του πατέρα νεογεννηθέντος τέκνου
- Εργαζόμενων που έλαβαν ή ζήτησαν οποιαδήποτε άδεια
- Εργαζόμενων που αρνήθηκαν να συμφωνήσουν τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας
- Εργαζόμενων που άσκησαν το δικαίωμα αποσύνδεσης στην τηλεργασία
- Πλέον, αν ο απολυθείς εργαζόμενος αποδείξει στο δικαστήριο πραγματικά περιστατικά ικανά να στηρίξουν την πεποίθηση της άκυρης απόλυσης, εναπόκεινται στον εργοδότη να αποδείξει ότι η απόλυση είναι έγκυρη (αντιστροφή του βάρους της απόδειξης).
- Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, το Δικαστήριο, μετά από αίτημα του εργαζόμενου ή του εργοδότη, επιδικάζει υπέρ του εργαζόμενου ποσό πρόσθετης αποζημίωσης. Η πρόσθετη αποζημίωση δε μπορεί να είναι μικρότερη από 3 μισθούς και μεγαλύτερη από το διπλάσιο της νόμιμης αποζημίωσης.
- Αν δεν υποβληθεί αίτημα από καμία πλευρά το δικαστήριο μπορεί να διατάξει επαναπρόσληψη και σε αυτές τις περιπτώσεις.
7. Προστασία γονέων και φροντιστών
Θεσπίζονται νέα μέτρα για χρήση αδειών και προστασίας από απόλυση για τους νέους πατέρες καθώς και χρήση αδειών και για μητέρες που απέκτησαν τέκνο είτε με υιοθεσία ή με διαδικασίες παρένθετης μητρότητας. Συγκεκριμένα:
Νέοι πατέρες
- Άδεια πατρότητας 14 ημερών μετ’ αποδοχών έναντι 10 που ίσχυε μέχρι τώρα.
- Προστασία νέου πατέρα από απόλυση για διάστημα 6 μηνών από τη γέννηση του τέκνου.
Νέες μητέρες
- Παραμένει εν ισχύ η προστασία της νέας μητέρας από απόλυση για διάστημα 18 μηνών από τη γέννηση του τέκνου.
- Επέκταση της άδειας λοχείας 9 εβδομάδων μετά τη γέννα καθώς και της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας 6 μηνών με επιδότηση από τον ΟΑΕΔ και για την περίπτωση υιοθεσίας τέκνου.
- Επέκταση μειωμένου ωραρίου (άδεια φροντίδας τέκνου) και στην μητέρα που απέκτησε τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας.
- Θέσπιση άδειας 7 ημερών για υποβολή σε διαδικασίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Νέοι γονείς και φροντιστές
- Γονική άδεια 4 μηνών για κάθε γονέα με επιδότηση των 2 μηνών από τον ΟΑΕΔ.
- Δικαίωμα ευέλικτων ρυθμίσεων για γονείς και φροντιστές, όπως τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο, μερική απασχόληση.
- Απουσία 2 ημερών μετ’ αποδοχών λόγω ανωτέρας βίας.
- Άδεια φροντιστή για συγγενείς ή συνοίκους που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα υγείας.
8. Τηλεργασία
- Δικαίωμα αποσύνδεσης κάθε τηλεργαζόμενου, δηλαδή να απέχει από την παροχή εργασίας με τηλεφωνικό, ηλεκτρονικό ή ψηφιακό τρόπο, εκτός ωραρίου εργασίας και κατά τη διάρκεια των αδειών του.
- Επιβολή τηλεργασίας με συμφωνία μεταξύ εργαζόμενων και εργοδοτών (όρος στην σύμβαση εργασίας). Κατ’ εξαίρεση μονομερούς επιβολής για λόγους δημόσιας υγείας.
- Ανάληψη κόστους εξοπλισμού και της συντήρησης αυτού καθώς και των τηλεπικοινωνιών από τον εργοδότη.
- Απαγόρευση χρήσης κάμερας για τον έλεγχο απόδοσης του τηλεργαζόμενου.
- Ευθύνη του εργοδότη για την προστασία της υγείας και της επαγγελματικής ασφάλειας του τηλεργαζόμενου.
- Ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις για τους εργαζόμενους που απασχολούνται με τηλεργασία με αυτούς που εργάζονται στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης.
- Δικαίωμα πρόσβασης της Επιθεώρησης Εργασίας στα δεδομένα επικοινωνίας της επιχείρησης και του τηλεργαζόμενου για τον έλεγχο τήρησης του ωραρίου εργασίας.
9. Αντιμετώπισης βίας και παρενόχλησης στην εργασία
Νομοθετούνται πλέον μέτρα για την αντιμετώπιση της βίας (σωματικής και λεκτικής) και της παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, και τιμωρούνται τέτοιες ενέργειες. Συγκεκριμένα:
- Υποχρέωση εργοδότη για πρόληψη και αντιμετώπιση περιστατικών βίας ή παρενόχλησης, ενημέρωση των εργαζόμενων και συνδρομή των Αρχών κατά την εξέταση των καταγγελιών.
- Υποχρεωτικές πολιτικές εντός της επιχείρησης περί εμπιστευτικότητας και αμεροληψίας για διαχείριση καταγγελιών.
- Αν ο δράστης είναι εργαζόμενος, τότε ο εργοδότης υποχρεούται να λάβει άμεσα μέτρα που είναι από σύσταση, αλλαγή θέση και φθάνουν μέχρι την απόλυση.
- Αν ο δράστης είναι ο εργοδότης, επιβάλλονται πρόστιμα ακόμα και διακοπή λειτουργίας σε περίπτωση υποτροπής.
- Αν τα μέτρα είναι ανεπαρκή, ο εργαζόμενος θα έχει το δικαίωμα να αποχωρήσει από τον εργασιακό χώρο, χωρίς περικοπή του μισθού του.
- Απαγόρευση της απόλυσης και όποια δυσμενής μεταχείριση των θιγόμενων.
10. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ
Το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ αναβαθμίζεται και μετεξελίσσεται σε ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ με σκοπό τον ψηφιακό μετασχηματισμό του συστήματος παρακολούθησης της αγοράς εργασίας. Με το τρόπο αυτόν:
- Μειώνεται διοικητικός φόρτος, απλοποιούνται διαδικασίες, καταργούνται πολλαπλές δηλώσεις από τους εργοδότες (π.χ. σε ΕΡΓΑΝΗ και ΕΦΚΑ).
- Διευκολύνονται έλεγχοι για την εφαρμογή της νομοθεσίας με δυνατότητα διασταύρωσης των δηλώσεων μισθών και ασφάλισης.
- Διαλειτουργούν τα πληροφοριακά συστήματα ΕΡΓΑΝΗ, e-ΕΦΚΑ, Επιθεώρηση Εργασίας, ΟΑΕΔ.
- My Ergani mobile app: Πλέον οι εργαζόμενοι θα έχουν διαθέσιμη όλη την πληροφορία των δηλώσεων που τους αφορούν στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ σε πραγματικό χρόνο μέσω των κινητών συσκευών τους.
11. Συνδικαλισμός
- Εγγραφή συνδικαλιστικών και εργοδοτικών οργανώσεων σε ηλεκτρονικό μητρώο στο ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ με καταστατικό, έδρα, αριθμό μελών.
- Η εγγραφή θα αποτελεί προϋπόθεση για συλλογική διαπραγμάτευση, κήρυξη απεργίας και υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.
- Για κήρυξη απεργίας και εκλογή Διοικητικού Συμβουλίου θα πρέπει να υπάρχει διαθέσιμο σύστημα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας.
- Θεσπίζεται νέο καθεστώς για την προστασία των συνδικαλιστών εργαζόμενων, όπου θα έχουν το ίδιο πλαίσιο προστασίας από την απόλυση.
- Καταργείται η Επιτροπή Προστασίας Συνδικαλιστικών Στελεχών, η οποία έκρινε ως τώρα τη νομιμότητα της απόλυσης συνδικαλιστών.
- Απαγορεύεται η ενίσχυση των συνδικαλιστικών οργανώσεων από εργοδότες και κόμματα.
- Απαγορεύεται η παρεμπόδιση εργαζόμενων που επιθυμούν να εργασθούν κατά τη διάρκεια της απεργίας. Παράβαση αυτής της υποχρέωσης οδηγεί στη διακοπή της απεργίας με δικαστική απόφαση.